Υποκείμενο είναι η λέξη (ή η φράση) για την οποία γίνεται λόγος στην πρόταση. Με άλλα λόγια υποκείμενο είναι η λέξη που δείχνει σε μια πρόταση ποιος ενεργεί ή ποιος δέχεται μια ενέργεια ή ποιος βρίσκεται σε μια κατάσταση .Για να βρούμε το υποκείμενο του ρήματος ρωτούμε ποιος/ποιοι, ποια/ποιες, ποιο/ποια +ρήμα.
π.χ. Εγώ παίζω. Ποιος παίζει;
Η Μαρία είναι χαρούμενη. Ποια είναι χαρούμενη;
Θα έρθετε κι εσείς στο θέατρο; Ποιοι θα έρθετε;
Το υποκείμενο του ρήματος στα νέα ελληνικά, όπως και στα αρχαία, μπαίνει πάντοτε σε πτώση ονομαστική.
π.χ. Εγώ γράφω.
Εσύ γράφεις.
Ο Μάριος γράφει.
Εσείς παίζετε.
Όλα τα ρήματα έχουν υποκείμενο, αφού όλα τα ρήματα έχουν πρόσωπο.
π.χ. Εγώ, εσύ, αυτός, εμείς, εσείς, αυτοί.
Το υποκείμενο μπορεί να παραλείπεται σε διάφορες περιπτώσεις.
π.χ. Ο Χρήστος τελείωσε το διάβασμα, ντύθηκε και πήγε να παίξει.
Σαν υποκείμενο μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όνομα, επίθετο, ουσιαστικοποιημένο επίθετο, αντωνυμία, επίρρημα με άρθρο, πρόταση, πρόταση με άρθρο.
